Een energieprestatiecertificaat (EPC) is een document dat weergeeft hoe energiezuinig een gebouw is. Het energieverbruik van de woning wordt uitgedrukt in kWh/m² en hier wordt steeds een energielabel aan gekoppeld van A+ (heel energiezuinig) tot F (niet-energiezuinig). Ook worden er suggesties gedaan om de energieprestatie van het gebouw te verbeteren, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van isolatie, vervangen van ramen of deuren...
Een EPC is nodig bij een overdracht of bij het verhuren van een woning. Het certificaat wordt opgemaakt door een energiedeskundige en is 10 jaar geldig, tenzij er in de tussentijd belangrijke wijzigingen worden doorgevoerd of als er een nieuw EPC wordt opgemaakt.
In dit document wordt uitgelegd hoe je een EPC moet lezen en worden er ook nog enkele tips gegeven voor eventuele verbeteringen aan de woning.
De EPC-score geeft aan hoe energiezuinig een woning is en dus hoeveel energie je woning nodig heeft om te verwarmen, koelen, ventileren… Dit wordt uitgedrukt in kWh/m² per jaar. Hoe lager de score, hoe beter!
Aan de score wordt ook een label gekoppeld. Hieronder volgt een overzicht.
Simpel uitgelegd: Een lage score is goed en betekent dat je een energiezuinige woning hebt die weinig energie nodig heeft. Een hoge score is slecht en betekent dat je een energieverslindende woning hebt die veel energie nodig heeft.
De energiescores worden berekend a.d.h.v.:
Voorbeeld
Stel dat de EPC-score 250 kWh/m² is, dan betekent dat dat jouw woning jaarlijks 250 kilowattuur energie per m² nodig heeft. Voor een woning van 150m² wordt dit als volgt berekend: 150 x 250 = 37.500 kWh per jaar. Het EPC-label zou dan C zijn.
Deze score zegt niets over jouw werkelijke factuur, maar ze toont alleen hoeveel energie de woning gemiddeld nodig heeft.
Volgend overzicht toont de mate waarin de woning al voldoet aan de energiedoelstellingen van 2050 en de twee mogelijke pistes om deze doelstellingen te bereiken:
Deze piste bevat volgende elementen:
De bouwschil vormt de grens tussen de binnenzijde van de woning en de buitenwereld. Ze bestaat uit de begane vloer, de buitenmuren, de ramen, de deuren en het dak. Die schil biedt een woning de nodige bescherming tegen warmteverliezen naar buiten.
Piste 1 is de beste optie als je de woning grondig wil renoveren en alles in één keer wilt aanpakken.
Je vindt er ook een overzicht terug van de huidige isolatiewaarde (U-waarde) van de verschillende onderdelen van de woning, samen met de energiedoelstelling van 2050.
*W/m²K: Watt per vierkante meter per Kelvin. Dit geeft de warmtedoorgangscoëfficiënt weer. Dit wil dus zeggen de hoeveelheid warmte die per seconde (in watt) door 1m² van een bouwmateriaal gaat, als het temperatuurverschil binnen en buiten 1 graad is.
Hoe lager de U-waarde, hoe beter het materiaal isoleert.
Deze piste streeft naar een energielabel A, waarbij de eigenaar zelf de maatregelen kiest om tot dat label te komen. Ook worden hier de eigenschappen van de woning getoond, waarvoor geen specifieke eisen zijn vastgelegd in de energiedoelstellingen, maar die wel invloed hebben op de energiescore. Dit zijn o.a.:
Deze optie is flexibeler en hierbij hoef je niet per se elk deel van de woning apart te isoleren volgens de richtlijnen, zoals in piste 1. In plaats daarvan is het doel om de totale energieprestatie van de woning te verbeteren tot energielabel A. Enkele voorbeelden van maatregelen die je hiervoor kan nemen:
Zoals hiernaast te zien is, worden er op het attest ook aanbevelingen en tips opgesomd om de energiezuinigheid van de woning te verbeteren. Ze zijn gebaseerd op piste 1, maar ze helpen ook om piste 2 te behalen.
Elke aanbeveling krijgt een kleur toegewezen om de huidige status van de onderdelen van de woning aan te geven. Dit wil niet zeggen dat de werken noodzakelijk in deze volgorde uitgevoerd dienen te worden. De kleurencode werkt als volgt:
Bij de aanbevelingen worden ook automatisch indicatieve prijsindicaties gegenereerd, deze worden op een geautomatiseerde wijze berekend en worden afgerond op €500. De prijsramingen zijn niet door een energiedeskundige opgesteld en hebben enkel betrekking op werken die de energieprestaties verbeteren. Als er verschillende uitvoeringsmethodes zijn, worden de prijzen hiervan gescheiden door een schuine streep. Dit is bijvoorbeeld zo bij de prijsindicatie van de verwarming op de afbeelding hiernaast.
Op de energieschaal, die hiernaast te zien is, wordt ook een indicatief label na renovatiewerken weergegeven, dit is een inschatting van het EPC-label dat de woning kan halen als alle aanbevelingen cumulatief worden uitgevoerd.
Het EPC geeft ook enkele aandachtspunten mee over elementen zoals luchtdichtheid, ventilatie, koeling & zomercomfort en sanitair warm water. Het kan belangrijk zijn om deze zaken mee te integreren in een renovatieplan om later niet voor extra verassingen te komen staan.
Volgend deel van het EPC gaat dieper in op de aanbevelingen en geeft meer informatie over de details van de collectieve installaties en de verschillende schildelen van de woning, zoals daken, vensters en deuren, muren, vloeren…
Als eerste volgt er een overzicht van de algemene gegevens van de woning en een verklarende woordenlijst.
Daarna worden de aanbevelingen uitgebreid besproken per onderdeel van de woning en wordt er ook telkens een technische fiche weergegeven. In deze fiche heeft de energiedeskundige de technische gegevens ingevoerd die ook belangrijk kunnen zijn voor de personen die mogelijks renovatiewerken gaan uitvoeren in de woning.
Ook wordt er nog op een lijst aangeduid welke bewijsstukken de energiedeskundige heeft kunnen gebruiken bij het opstellen van het EPC-attest.
Tot slot wordt er nog een toelichting gegeven van de prijsindicaties. Deze toelichting beschrijft hoe de prijsberekeningen zijn opgemaakt.
Hoe slechter de score en het label, hoe dringender het is om de maatregelen te treffen.
Onderstaande kan helpen bij het beslissen van welke werken je best eerst kan aanpakken voor het verbeteren van het EPC.
1. Dakisolatie: grootste impact op EPC-score
Wist je dat tot 30% van de warmte in een huis verloren gaat via het dak? Een goed geïsoleerd dak is de beste manier om je EPC-score drastisch te verlagen.
Handig om te weten:
Tip: Minstens 12 cm isolatie (PUR, PIR of glaswol) wordt aanbevolen voor een goede EPC-score.
2. Muurisolatie: voorkom energieverlies
Heb je een oudere woning? Dan is er een grote kans dat je muren niet geïsoleerd zijn. Spouwmuurisolatie of buitenmuurisolatie helpt om warmteverlies tegen te gaan en verbetert de EPC-score aanzienlijk.
Buitenmuurisolatie biedt de hoogste EPC-verbetering, maar spouwmuurisolatie is goedkoper en eenvoudiger.
3. Vervang enkel glas door hoogrendementsglas
Ramen met enkel glas of oud dubbel glas zijn een grote boosdoener voor de EPC-score. Hoogrendementsglas (HR++ of triple glas) helpt om je energieverbruik aanzienlijk te verminderen.
Tip: Combineer nieuwe ramen met geïsoleerde raamkozijnen voor een nog betere EPC-score.
4. Energiezuinige verwarming: vervang je oude ketel
Een oude gasketel of mazoutketel kan je EPC-score negatief beïnvloeden. Een moderne warmtepomp of condensatieketel maakt je woning veel energiezuiniger.
Wat heeft de meeste impact op je EPC-score?
Tip: Overweeg vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp voor een nog lager energieverbruik.
5. Zonnepanelen: de EPC-score verbeteren met hernieuwbare energie
Zonnepanelen helpen niet alleen om je elektriciteitsfactuur te verlagen, maar verbeteren ook de EPC-score van je woning.
Tip: Combineer zonnepanelen met een thuisbatterij om je zelfverbruik te maximaliseren.
Let op: alle woningen die aangekocht zijn vanaf 2023 met label E of F, moeten verplicht gerenoveerd worden naar label D of beter. Hiervoor wordt een bepaalde termijn opgelegd waarbinnen deze werken moeten gebeuren. Het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap start de handhavingsprocedure op als:
De gevolgen die hieraan zijn verbonden:
Je kan best focussen op de volgorde van belangrijkheid. Zo kan je best de prioritaire werken eerst aanpakken, omdat deze meestal ook de grootste impact zullen hebben. Daarna kan je overgaan naar het aanpakken van de belangrijke werken. Later kan je eventueel de aanbevolen werken bekijken.
Soms kan het handig zijn om bepaalde werken of renovaties te combineren. Hier volgen enkele voorbeelden:
Uiteraard moet je deze werken niet in één keer uitvoeren. Het is belangrijk om realistisch te plannen op basis van wat financieel haalbaar is.
Voor bepaalde renovaties kan je mogelijk premies ontvangen. Vergeet ook zeker de renovatieplicht niet die in sommige gevallen geldt.
De energiedeskundige zal de elementen van de bouwschil, zoals de isolatiegraad van het dak, de muren, de vloer en de ramen bekijken. Ook bekijkt hij de technische installaties en de manier waarop de woning en het sanitair warm water worden verwarmd.
“Het is ook in het belang van de eigenaar om een dossier aan te leggen met documenten en facturen die uitgevoerde werken bewijzen. Hou het bestek van de aannemer bij met de kenmerken van de isolatie, zoals het materiaal, de dikte en de warmtecoëfficiënt. Bewaar ook de factuur om te bewijzen dat de offerte werd uitgevoerd, een foto van de aangebrachte isolatie, of zelfs kassatickets die de aankoop van het isolatiemateriaal kunnen aantonen”, zegt energiedeskundige Marie Smekens in een artikel van De Tijd.
https://www.tijd.be/netto/analyse/vastgoed/dwing-een-beter-epc-af-met-facturen-en-foto-s/10444738.html
Verder kan het ook belangrijk zijn om technische fiches te verzamelen van bijvoorbeeld de verwarmingsketel, warmtepomp, zonnepanelen, zonneboiler, hoogrendementsglas… Ook bouwplannen en een eventueel lastenboek kunnen handig zijn.
De energiedeskundige zal zelf geen destructief onderzoek uitvoeren. Dus als er geen bewijsstukken aangetoond kunnen worden, kan dit een negatieve invloed hebben op het EPC van de woning.
Zorg er ook voor dat de energiedeskundige toegang heeft tot alle delen van de woning. Dus ook tot de zolder, kelder, technische ruimte… Dit is noodzakelijk voor het opstellen van een correct EPC.
Als het afgeleverde EPC niet aan uw verwachtingen voldoet, heeft het geen zin om te proberen te bewijzen dat isolatiewerkzaamheden zijn uitgevoerd door energiefacturen van voor en na de werken in te dienen. ‘We kunnen niets uit zo’n factuur halen. Die is afhankelijk van het gedrag van uw gezin, van uw verbruik, maar ook van het klimaat, dat van jaar tot jaar verschilt’, zegt Smekens. ‘Bovendien vermelden facturen niet waar de isolatie is geplaatst.’
Bent u het niet eens met het berekende EPC, dan kunt u contact opnemen met de energiedeskundige voor uitleg. Het EPC kan worden gecorrigeerd als u de nodige bewijzen levert. Bij een geschil kunt u een klacht indienen bij het Vlaams Energie en Klimaatagentschap (VEKA). In Brussel kunt u terecht bij Leefmilieu Brussel (BIM), in Wallonië bij de SPW.
